BIÊN BẢN
HỘI THẢO THÁNH NHẠC LẦN THỨ 46
(Trích trong Hương Trầm số 32, tháng 4 – 2021, Nội san của Ủy ban Thánh nhạc trực thuộc Hội đồng Giám mục Việt Nam, trang 5-8)
Hội thảo Thánh nhạc Toàn quốc lần thứ 46 đã được Ủy ban Thánh nhạc trực thuộc Hội đồng Giám mục Việt Nam (UBTN) tổ chức tại Trung tâm Mục vụ TGP Sài Gòn lúc 8g15 ngày 20 – 10 – 2020, dưới sự chủ tọa của Đức Giám mục Aloisio Nguyễn Hùng Vị, Chủ tịch UBTN, và linh mục Rôcô Nguyễn Duy, Thư ký UBTN.
Hội thảo có sự hiện diện của linh mục nhạc sư Phêrô Kim Long, nguyên Phó Chủ tịch UBTN và các tham dự viên gồm: Ban Thường vụ UBTN, Trưởng Ban Thánh nhạc các Giáo phận, các vị phụ trách thánh nhạc của các Hội Dòng, các Đại chủng viện, các nhạc sĩ, ca trưởng, người đệm đàn và các giảng viên thánh nhạc tại Trung tâm Mục vụ Giáo phận.
KHAI MẠC
Cha Thư ký chúc mừng và chào mừng Đức cha tân Chủ tịch UBTN. Mọi người chào mừng Đức cha bằng bài hát chung và những bông hoa tươi thắm.
Đức cha Chủ tịch cảm ơn và chia sẻ tâm tình trong nhiệm vụ mới với UBTN.
I. THUYẾT TRÌNH
Chủ đề: Việc chuẩn nhận các bài thánh ca (Imprimatur)
1. Linh mục Rôcô Nguyễn Duy trình bày về vấn đề Imprimatur
UBTN nhận được nhiều thắc mắc về những bài hát đăng trên mạng xã hội: những tác phẩm này đã có Imprimatur hay chưa.
Thuyết trình viên nhắc lại một số điểm quan trọng:
a. Mục đích của thánh nhạc (tôn vinh Thiên Chúa và thánh hóa con người).
b. Các tiêu chuẩn của bài thánh ca và việc chuẩn nhận bài thánh ca mà các nhạc sĩ và các ca trưởng cần nắm vững (Sách hướng dẫn Mục vụ Thánh nhạc, các số 114 và 115).
c. Tâm tình cầu nguyện và nỗ lực trau dồi khả năng chuyên môn của nhạc sĩ sáng tác thánh ca và của ca đoàn sử dụng thánh ca.
d. Những nét đặc trưng của thánh nhạc, mà tiêu biểu là những phẩm chất của bình ca cần được duy trì, phát triển và giữ gìn cho khỏi những ảnh hưởng của nghệ thuật thế tục.
e. Bài hát được sáng tác phải có ý hướng nhằm sử dụng vào tác động nào trong phụng vụ và dành cho thành phần nào trong Dân Chúa.
f. Vấn đề hiện nay:
– Ca đoàn nên thận trọng khi chọn sử dụng các bài thánh ca được phổ biến nhiều trên mạng xã hội.
– Người phổ biến các bài thánh ca trên mạng xã hội nên quan tâm kiểm tra các mặt của bài hát: nguồn gốc Công giáo, tác giả Công giáo, Imprimatur, tác quyền.
2. Nhạc sĩ Phanxicô trình bày về lời ca liên quan đến Imprimatur
a. Lời ca hướng trực tiếp đến Thiên Chúa (ca ngợi, thờ lạy, cảm tạ, xin ơn) và thể hiện điều Chúa muốn.
b. Lời ca phù hợp với Giáo lý Công giáo, nên rất thận trọng về tín lý liên quan đến Thánh Thể, Chúa Ba Ngôi và Đức Mẹ Maria.
c. Một số yêu cầu được nhắc lại về lời ca:
– Không dùng Danh Thánh Giavê, không gọi Chúa Giêsu là Cha.
– Bài hát về Thánh Thể nên tránh cách diễn tả Chúa Giêsu chịu giam hãm trong hình bánh.
– Bài hát về Đức Mẹ nên tránh cách nói đề cao thái quá, dễ gây ngộ nhận giữa Đức Mẹ và Thiên Chúa toàn năng.
– Nên dùng “chúng con” thay vì “con” để nhấn mạnh đến cộng đoàn trong phụng vụ.
– Trang nghiêm, thành kính, tránh các từ ngữ và cách diễn đạt thế tục.
– Đúng ngữ pháp, rõ ràng, phù hợp với phần nhạc.
– Có vẻ đẹp văn chương, dễ nhớ, dễ thuộc.
d. Về việc đặt lời Việt cho các bài thánh ca nước ngoài:
– Cần tìm hiểu bài hát có phải là thánh ca Công giáo chăng.
– Cần lưu ý đến vấn đề tác quyền.
II. ĐÚC KẾT CÁC Ý KIẾN
1. Các bài thánh ca đưa lên mạng xã hội cần phải có dòng ghi về Imprimatur.
2. Các bài thánh ca sau khi được Imprimatur sẽ được lưu bản đã chỉnh sửa.
3. Ủy ban Thánh nhạc đang chuẩn bị để đưa một số bài thánh ca lên trang mạng của Hội đồng Giám mục.
4. Hội đồng Giám mục giữ thẩm quyền phê chuẩn cung hát dành cho chủ tế trong Thánh lễ. Cần chuẩn bị để có được một cung chủ tế đơn sơ và dễ hát.
5. Các nhạc sĩ nên cầu nguyện và suy niệm nhiều để tác phẩm được thánh thiện, đồng thời luôn chuyên chăm học hỏi để trau dồi tài năng Chúa ban.
III. ĐỨC CHA CHỦ TỊCH ĐÚC KẾT BUỔI HỘI THẢO
Đức cha Chủ tịch bày tỏ niềm vui trong lần đầu tiên tham dự Hội thảo của Ủy ban Thánh nhạc, cảm ơn Cha giáo Kim Long và toàn thể các tham dự viên đã góp phần làm rõ nét vấn đề Nihil obstat và Imprimatur. Đức cha nhắc lại ý của Giáo Hội mong muốn cho cộng đoàn tham dự tích cực vào phụng vụ; để được như vậy, các nhạc sĩ cần cẩn trọng về lời ca của bài thánh ca, các ca đoàn cần hát rõ lời và biết chọn những bài hát mà cộng đoàn có thể hòa giọng được. Đức cha cũng thông báo ngày dành cho Hội thảo sắp tới (Hội thảo lần thứ 47) là thứ Ba 20-4-2021 tại Trung tâm Mục vụ TGP Sài Gòn.